Ustawa wchodzi w życie 1 października, wtedy też ZUS rozpocznie rozpatrywanie wniosków o nowe świadczenie. - Chociaż przepisy ustawy jeszcze nie obowiązują, nic nie stoi na przeszkodzie, by już teraz zbierać informację, czy potrzebną dokumentację do wniosku. Od 2 września można składać w ZUS stosowny wniosek. Jeżeli ktoś ma jakieś pytania, wątpliwości warto zasięgnąć wiedzy u ekspertów ZUS. Nasi pracownicy cały czas służą pomocą osobom zainteresowanym nowym świadczeniem - mówi Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.

Dla kogo 500+

Świadczenie to jest adresowane do osób, które ukończyły 18 lat, mieszkają na terytorium Polski, są niezdolne do samodzielnej egzystencji, a łączna wysokość dotychczasowych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych nie może przekraczać kwoty 1 600 zł brutto.

Niezdolność do samodzielnej egzystencji będzie musiała zostać potwierdzona stosownym orzeczeniem, które musi zachowywać swoją ważność w momencie zgłoszenia wniosku. Osoby, które nie mają takiego orzeczenia, po złożeniu wniosku o świadczenie zostaną skierowane na badanie przez lekarza orzecznika ZUS. Orzeczenie muszą mieć także seniorzy, którzy ukończyli 75. rok życia i z racji wieku ZUS z urzędu przyznał im dodatek pielęgnacyjny.

ZUS będzie również honorował orzeczenia wydane przed 1 września 1997 r. przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia, zaliczające wnioskodawcę do I grupy inwalidów, które nadal zachowały swoją ważność (tj. nie upłynął okres, na jaki została orzeczona I grupa inwalidzka).

Tylko na wniosek

Świadczenie nie jest przyznawane z urzędu. Żeby je dostać trzeba złożyć wniosek (formularz ZUS ESUN), który można pobrać ze strony www.zus.pl lub w salach obsługi klienta ZUS. W formularzu należy podać dane osobowe oraz określić sposób wypłaty świadczenia. Trzeba także wskazać, czy i jakie świadczenia pieniężne finansowane ze środków publicznych dotychczas przysługują, jaka jest wysokość tych świadczeń oraz który organ je wypłaca. Dotyczy to także świadczeń z instytucji zagranicznych.

Gdy brak orzeczenia

- Osoby, które nie mają  orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji, do wniosku o świadczenie uzupełniające będą musiały dołączyć dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania takiego orzeczenia, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej oraz zaświadczenie o stanie zdrowia, wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku. Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnoprawności powinny je także dołączyć do wniosku - wyjaśnia rzeczniczka.

Maksymalnie 500 zł

Osobom, które nie są uprawnione do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych lub łączna kwota przysługujących im świadczeń nie przekracza 1100 zł, świadczenie uzupełniające zostanie przyznane w wysokości 500 zł miesięcznie. W przypadku gdy łączna wysokość świadczeń wypłacanych ze środków publicznych wynosi powyżej 1100 zł, ale nie przekracza 1600 zł, wysokość świadczenia uzupełniającego zostanie obliczona jako różnica pomiędzy tymi kwotami. Przykładowo: osoba uprawniona do emerytury w kwocie 900 zł, otrzyma świadczenie uzupełniające w kwocie 500 zł. Natomiast osoba, której emerytura przysługuje w kwocie 1300 zł, uzyska  świadczenie uzupełniające w kwocie 300 zł.

Do kryterium dochodowego przysługującego danej osobie uwzględniane będą świadczenia pieniężne finansowane ze środków publicznych. Przede wszystkim chodzi o emerytury bądź renty wypłacane przez ZUS, KRUS i inne organy. Do tej grupy zaliczają się również świadczenia z pomocy społecznej o charakterze innym niż jednorazowe, np. zasiłki stałe.

Czas na decyzję

Decyzję w sprawie świadczenia uzupełniającego ZUS wyda w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do jej wydania. W ciągu pierwszych dwóch miesięcy od wejścia w życie tego przepisu ZUS będzie miał nieco wydłużony termin na wydanie decyzji - 60 dni.

Świadczenie będzie przysługiwać od miesiąca, w którym zostały spełnione warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.